CHP, ELEKTRİK ÖZELLEŞTİRMELERİNİ MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI

CHP Antalya Milletvekili ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Çetin Osman Budak ve Cumhuriyet Halk Partili milletvekilleri son günlerde özellikle Isparta’da yaşanan elektrik kesintileri sırasında yeniden tartışmaya açılan elektrik sektöründeki özelleştirmeleri TBMM gündemine taşıdı. Önergenin amacının elektrik enerjisi sektöründe özel sektöre devredilen hizmetlerin neden aksadığının araştırılması olduğunu dile getiren Budak, “Elektrik sektöründe özelleştirme işlemleri yapılırken ortaya konulan hedeflerin hiçbiri gerçekleşmedi.  Geldiğimiz noktada ne yurttaşlarımız kaliteli hizmet alabiliyor ne de ucuz elektriğe erişebiliyor. Özelleştirmelerin üzerinden yaklaşık 10 yıl geçmesine rağmen kayıp-kaçak oranları bile hala düşürülemedi. Fahiş elektrik faturaları yetmezmiş gibi tüketiciler bir de dağıtım şirketlerinin sorumluluğundaki kayıp-kaçak bedellerini ödemek zorunda bırakılıyor. AKP’nin özelleştirmeye gerekçe olarak sunduğu tüm vaatleri de tıpkı diğer vaatleri gibi kâğıt üstünde kaldı. Özelleştirmenin ucuz elektrik vaadi hayal oldu” dedi.

Cumhuriyet Halk Partili Milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığına sundukları Araştırma Önergesinin gerekçesinde şu ifadeler yer aldı:

“Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, elektrik piyasasındaki özelleştirmelerim amaçlarını şu şekilde sıralamaktadır: Varlıkların verimli biçimde işletilmesi ve maliyetlerin düşürülmesi; elektrik enerjisi arz güvenliğinin sağlanması ve arz kalitesinin artırılması; kayıp – kaçak oranlarının azaltılması; özel sektörün yenileme ve genişleme yatırımları yapması; rekabet sonucu sağlanan faydanın tüketicilere sunulması.

Elektrik Enerjisi piyasasının özelleştirilmesi sürecinde öngörülen hedeflerin neredeyse hiçbirine ulaşılamamıştır. Rekabetten kaynaklanacak fiyat düşüşlerinin vatandaşlarımıza fayda sağlayacağı beklentisi gerçekleşmediği gibi, elektrikte 2022 yılına girerken yaşanan yüzde 127’ye varan fahiş fiyat artışları hem yurttaşlarımızı hem de ticari işletmeleri faturalarını ödeyemez duruma getirmiştir. Son gelen zamlarla yurttaşlarımız ve işletmelerimizin beli bükülürken, dağıtım şirketleri fahiş kazançlar elde etmektedir. Dağıtım şirketleri Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) ‘den kilovatı 31.86 kuruşa aldıkları elektriği aylık 210 kilovat saat sınırına kadar 1 lira 37 kuruşa, üstü kullanım için 2 lira 6 kuruşa satmaktadırlar. 

Yüksek kazanç elde eden; kendi dağıtım bölgelerinde birer tekel konumundaki elektrik dağıtım şirketlerinin gerekli yatırımları yapıp yapmadıkları ise etkin bir biçimde denetlenememektedir. 25/11/2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7257 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile dağıtım şirketlerinin özel şirketler tarafından denetlenmesinin önünün açılması da gelecekte yaşanacak sorunlara davetiye çıkarmaktadır.  

Son günlerde sıklıkla yaşanan elektrik kesintilerinin en vahim örneği, Isparta ilinde yaşanmıştır. Isparta ilinde 3-7 Şubat tarihleri arasında yaşanan yaygın elektrik kesintisi nedeniyle 113 binden fazla haneye günlerce elektrik hizmeti verilememiştir. Acil Durum Eylem Planı hazırlamakla mükellef olan dağıtım şirketinin bu planı hazırlayıp hazırlamadığı, hazırladıysa planın neden uygulanamadığı kamuoyuna açıklanmamıştır.

Ayrıca kayıp-kaçak oranları özellikle yurdumuzun bazı dağıtım bölgelerinde yeterince düşürülememiştir. Kayıp-kaçak bedelleri hala düzenli ödeme yapan yurttaş ve işletmelerimizin faturalarına yansıtılarak ücretlendirilmektedir. Ödedikleri fahiş elektrik fiyatları yetmezmiş gibi, vatandaşlarımız ve işletmelerimiz bir de dağıtım şirketinin sorumluluğunda olan kayıp-kaçak bedellerini ödeyerek cezalandırılmaktadırlar.

Elektrik Enerjisi piyasasında gerçekleştirilen özelleştirme ihalelerini kazanan şirketlerin özelleştirme işlemlerinin ruhuna uygun hareket edip etmediklerinin, sözleşmelerle belirlenen yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerinin ve bu kapsamda son dönemde yaşanan elektrik kesintilerindeki rollerinin araştırılması ve çözüm önerileri ile önleyici tedbirlerin tespit edilmesi amacıyla Anayasanın 98’inci ve İçtüzüğün 104’üncü ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması konusunda gereğini arz ve teklif ederiz. 

GÜNDEM, 09 Şubat 2022 10:31